هر شرکتی در انتهای هر فصل ملزم به ارائه‌ی صورت‌های مالی خود است که به آن صورت‌های مالی 3ماهه، 6ماهه، 9ماهه و 12ماهه گفته می‌شود. یکی از صورت‌های اساسی که در صورت‌های مالی وجود دارد، صورت سود و زیان می‌باشد که به آن صورت درآمدها نیز گفته می‌شود. در صورت سود و زیان درآمدها، هزینه‌ها و سود‌های شرکت را می‌توان مشاهده کرد که در مقاله‌ی صورت سود و زیان با اقلامی که در صورت سود و زیان وجود دارد آشنا شدیم. یکی از اقلامی که در صورت سود و زیان وجود دارد، سود خالص هر سهم یا EPS می‌باشد که در ادامه‌ی این مقاله با این مفهوم بیشتر آشنا خواهیم شد.
EPS چیست
هر شرکت در دوره‌های زمانی مشخص دارای درآمدهای عملیاتی و غیر عملیاتی می‌باشد که درآمد عملیاتی حاصل از فعالیت اصلی شرکت و درآمد غیر عملیاتی حاصل از فعالیت‌های فرعی شرکت می‌باشد؛ برای مثال درآمد عملیاتی یک شرکت خودروسازی، فروش خودرو و درآمد غیر عملیاتی آن می‌تواند فروش ضایعات و مواردی از این دست باشد. همچنین هر شرکت در طی دوره‌های زمانی مشخص و در ادامه انجام فعالیت‌های خود، دارای هزینه‌هایی نیز می‌باشد که می‌توان به بهای تمام شده کالای فروش رفته، هزینه عملیاتی، هزینه غیر عملیاتی، هزینه مالی و مالیات بر درآمد اشاره کرد؛ بهای تمام شده کالای فروش رفته، هزینه‌هایی هستند که مستقیما در تولید نقش دارند و مصرف می‌شوند که شامل دستمزد مستقیم، مواد مستقیم و سربار می‌باشد. هزینه‌های عملیاتی شامل هزینه‌های فروش، اداری و عمومی می‌باشد. هزینه‌های غیر عملیاتی شامل هزینه استهلاک می‌باشد. هزینه مالی در واقع هزینه‌های بهره‌ای است که شرکت به دلیل تسهیلات دریافت ملزم به پرداخت آن است و مالیات بر درآمد هم درصدی از درآمد است که شرکت به عنوان مالیات پرداخت می‌کند.
زمانی که تمام این هزینه‌ها از درآمدها کسر می‌شود، سودی حاصل می‌شود که به آن سود خالص یا E (Earning) گفته می‌شود؛ با تقسیم سود خالص شرکت بر تعداد کل سهام شرکت، سود خالص هر سهم یا EPS (Earning Per Share) به دست می‌آید.
برای مثال در تصویر زیر صورت سود و زیان 12 ماهه نماد خزامیا را مشاهده می‌کنیم که طبق آن سود خالص شرکت در سال 1400 مبلغ 163.280.500.000 تومان می‌باشد که با تقسیم این عدد بر 5.529.892.000 تعداد کل سهام شرکت، 5/29 تومان سود خالص هر سهم به دست آمده است.
DPS چیست
طبق قانون تجارت شرکت‌های سهامی پس از اتمام سال مالی، حداکثر تا 4 ماه فرصت دارند که مجمع عمومی عادی سالانه برگزار کنند و در مورد تقسیم سود نقدی تصمیم گیری کنند. سود نقدی یا DPS (Dividend Per Share) بخشی از EPS است که شرکت با تصمیم هیئت مدیره در مجمع عمومی عادی سالانه و در صورت نداشتن زیان انباشته آن را به بین سهامداران تقسیم می‌کند. طبق قانون حداقل میزان تقسیم سود نقدی %10 EPS شرکت و حداکثر به میزان کل سود انباشته شرکت می‌باشد.
مورد دیگری که باید به آن توجه شود این موضوع است که شرکت‌ها موظف هستند در صورت کسب سود و نداشتن زیان انباشته، حداقل %5 سود خالص یا EPS را به حساب اندوخته قانونی منتقل کنند تا در شرایط اضطرار و نیاز به افزایش سرمایه از محل اندوخته قانونی از آن استفاده کنند؛ اگر مقدار اندوخته قانونی به میزان %10 سرمایه شرکت شود، دیگر الزامی به انتقال %5 از سود خالص به اندوخته قانونی نیست.
برای مثال فرض کنید سود خالص هر سهم شرکتی 100 تومان می‌باشد، حال شرکت %5 از این سود را به اندوخته قانونی منتقل می‌کند و از 95 تومان باقی مانده، طبق تصمیم‌گیری هیئت مدیره در مجمع عمومی عادی سالانه بخشی از آن یا تمام آن بین سهامداران توزیع می‌شود؛ در نظر داشته باشید آن بخش از EPS که بین سهامداران تقسیم نمی‌شود به حساب سود انباشته شرکت منتقل می‌شود و شرکت می‌تواند در آینده از محل سود انباشته افزایش سرمایه داشته باشد.
نکات حائز اهمیت در مورد DPS
1.میزان سود نقدی یا DPS بسته به رای‌گیری سهامداران و هیئت مدیره در مجمع عمومی عادی سالانه تعیین می‌شود.
2.در صورت زیان‌ده بودن شرکت یا دارا بودن زیان انباشته، شرکت سود نقدی تقسیم نمی‌کند.
3.حداقل میزان سود نقدی %10 EPS و حداکثر آن کل سود انباشته شرکت است. پس از برگزاری مجمع عمومی عادی سالانه و از طریق اطلاعیه تصمیمات مجمع، می‌توان از میزان سود نقدی تقسیم شده مطلع شد.
4.در صورتی سود نقدی به سهامدار تعلق می‌گیرد که روز برگزاری مجمع عادی سالانه، وی سهامدار شرکت باشد؛ حال چه موقع سهم را خریداری کرده باشد و چه زمان سهم را بفروش برساند اهمیتی ندارد. سهامداران می‌توانند از طریق مراجعه به درگاه یکپارچه ذینفعان بازار سرمایه به آدرس: ddn.csdiran.ir از سود‌های تقسیمی تعلق گرفته مطلع شوند.
5.زمانی که در مجمع عمومی عادی سالانه مقدار سود نقدی تصویب می‌شود، پس از بازگشایی نماد بعد از مجمع، به همان میزان DPS، از قیمت سهم کم می‌شود.
6.پس از تصویب سود نقدی، طبق قانون تجارت شرکت تا 8 ماه فرصت دارد که این سود را به سهامداران پرداخت کند؛ برای اطلاع از زمان پرداخت سود نقدی، سهامداران می‌توانند با مراجعه به سایت کدال و مطالعه اطلاعیه زمانبندی پرداخت سود از زمان پرداخت سود مطلع شوند.
7.نحوه دریافت سود نقدی طبق اطلاعیه زمانبندی پرداخت سود مشخص می‌شود؛ سهامدارانی که عضو سامانه سجام باشند، سود نقدی به شماره حسابی که در سامانه سجام ثبت کرده‌اند، پرداخت می‌شود.
سلام، لطفاً نظر خودتو درباره این پست بنویس 😍