اگر شما هم از تحلیل تکنیکال برای تحلیل سهام و اوراق بهادار استفاده می‌کنید احتمالا با نمودارهای لگاریتمی و حسابی آشنا هستید! همانطور که می‌دانیم مرجع اصلی تحلیلگران تکنیکال نمودار قیمتی سهم است و تحلیلگران با بررسی نمودار قیمتی سهم به دنبال موقعیت های معاملاتی مناسب هستند؛ هر نمودار قیمتی نیز دو محور اصلی دارد:

 1.محور عمودی قیمت

 2.محور افقی زمان

در نمودارهای قیمتی می‌توان در هر روز قیمت‌های معامله شده بر روی سهم را بررسی نمود؛ اما نکته‌ای که وجود دارد این است که محور عمودی قیمت، می‌تواند با مقیاس لگاریتمی یا مقیاس حسابی اندازه‌گیری شود.

در این مقاله آموزشی قصد داریم با نمودارهای قیمتی در مقیاس لگاریتمی و حسابی و تفاوت آن دو آشنا شویم و سپس در مورد کاربرد هر کدام از نمودارهای حسابی یا لگاریتمی صحبت خواهیم کرد.

 

padash.ir 

 

نمودارهای حسابی

نمودارهای حسابی جزو ساده‌ترین و متداول‌ترین نوع نمودارها هستند. در این نوع از نمودارها، محور عمودی قیمت، قیمت‌ها به فواصل کاملا یکسان تقسیم‌بندی شده‌اند. در مقیاس حسابی، نمودار قیمت‌ها بر اساس تغییرات قیمتی رسم می‌شوند؛ به این معنی که اگر فرضا یک سهم آلفا از قیمت 100تومان تا قیمت 110تومان رشد کند و همچنین سهم بتا از قیمت 1000تومان تا قیمت 1010تومان رشد کند، تغییرات نمودار این دو سهم کاملا شبیه به هم و به یک فاصله است.

نمودارهای لگاریتمی

در نمودارهای لگاریتمی بر خلاف نمودارهای حسابی، محور عمودی قیمت به فواصل یکسان و برابر تقسیم‌بندی نشده است. در مقیاس لگاریتمی هرچه از قیمت‌های پایین‌تر به سمت قیمت‌های بالاتر می‌رویم، فاصله قیمت‌ها از یکدیگر کمتر می‌شود. در این مقیاس نمودار قیمت‌ها بر اساس تغییرات درصدی رسم می‌شوند.

برای درک بهتر این مقیاس، مثال قبل را یکبار دیگر بررسی می‌کنیم؛ در مثال قبل سهم آلفا از 100تومان تا 110 تومان و سهم بتا از قیمت 1000تومان تا قیمت 1010تومان رشد کرده بودند. این دو سهم از لحاظ تغییرات قیمتی کاملا شبیه به هم هستند ولی آیا از لحاظ درصدی نیز به یک میزان رشد داشتند؟ سهم آلفا و بتا در این مثال از لحاظ درصدی رشد متفاوتی داشتند به این صورت که: سهم آلفا 10% و سهم بتا 1% رشد داشتند.

در مقیاس لگاریتمی از آنجایی که تغییرات درصدی سهم در رسم نمودار در نظر گرفته می‌شود، در نتیجه نمودار سهم بتا در آن فاصله زمانی را نسبت به سهم آلفا کوچکتر نشان می‌دهد.

 

padash.ir 

 

معمولا در پلتفرم‌های تحلیل تکنیکال با کلیک بر روی ابزار Log شما می‌توانید نمودار را به صورت لگاریتمی مشاهده کنید. به عنوان مثال در تصاویر زیر نمودار نماد غبشهر را در دو حالت حسابی و لگاریتمی مشاهده می‌کنیم.

 

padash.ir 

نماد غبشهر در مقیاس حسابی و برابری فواصل قیمتی

 

padash.ir 

نماد غبشهر در مقیاس لگاریتمی و نابرابری فواصل قیمتی

 

نمودارهای لگاریتمی یا حسابی

پس از آشنایی با نمودارهای لگاریتمی و حسابی، اولین سوالی که در ذهن افراد شکل می‌گیرد، این موضوع است که در تحلیل تکنیکال از نمودارهای لگاریتمی استفاده شود یا حسابی؟ پاسخ به این پرسش امری دشوار است و در واقع نمی‌توان نظر دقیقی ارائه داد زیرا اساتید تحلیل تکنیکال نظرات متفاوتی در این موضوع دارند. اما معمولا تحلیلگران تکنیکال در بازارهایی که نوسانات قیمتی زیاد است مانند بازار بورس از مقیاس لگاریتمی برای تحلیل نمودار استفاده می‌کنند. همچنین از آنجا که اکثر معامله‌گران بر حسب درصد تغییرات قیمت حد سود و ضرر را مشخص می‌کنند؛ در نتیجه استفاده از مقیاس لگاریتمی نمی‌تواند امری غلط باشد.

اما نکته حائز اهمیت این است که اگر قصد دارید نمودار یک سهم را به صورت بلندمدت تحلیل کنید، در این شرایط نیز حتما از نمودارهای لگاریتمی استفاده کنید تا بتوانید ابزارهای تحلیل تکنیکال را با دقت بیشتر بر روی نمودار رسم کنید؛ ولی در کوتاه مدت زیاد تفاوتی در نمودار لگاریتمی و حسابی وجود ندارد.

 

مولف: علیرضا صبحی‌کمال