سهام دلاری به سهام شرکت‌هایی گفته می‌شود که درآمد آن‌ها به دلار است و در شرایط تورمی می‌توانند از گزینه‌های جذاب سرمایه‌گذاری باشند.

 

dollar

سهام ریالی و سهام دلاری چیست

سهام ریالی به سهام شرکت‌هایی اطلاق می‌شود که درآمدشان به ریال است. معمولا فروش محصولات اینگونه شرکت‌ها در داخل کشور انجام و درآمدشان به صورت ریال گزارش می‌شود و نرخ دلار بر فروش اینگونه شرکت‌ها تاثیر گذار نیست. برای مثال صنایع زراعتی مواداولیه و فروششان تماما به صورت ریالی می‌باشد.

بر خلاف سهام ریالی، سهام دلاری به سهام شرکت‌هایی اطلاق می‌شود که درآمدشان به دلار است. اینگونه شرکت‌ها صادرات محور هستند و نرخ فروششان بر حسب دلار است در نتیجه قیمت دلار تاثیرات بالایی بر درآمد شرکت دارد. حال شرکتی را تصور کنید که خوراک و مواد اولیه خود را در داخل کشور و با نرخ ریال تهیه کند و سپس فروش خود را در خارج از کشور و به دلار انجام دهد؛ در نتیجه حاشیه سود بالایی برای شرکت ایجاد می‌شود. برای مثال شرکت‌های فولادی معمولا با نرخ خوراک ریالی مشغول به تولید هستند ولی به دلیل صادرات محور بودنشان درآمدشان به صورت دلاری می‌باشد.

 

انتخاب سهام دلاری یا سهام ریالی

حال که با مفهوم سهام ریالی و دلاری آشنا شدیم، سوالی که در اینجا مطرح می‌شود این است که در بازار بورس سهام دلاری خریداری کنیم یا سهام ریالی؟ در پاسخ باید گفت که حساسیت سهام دلاری به نرخ دلار بالاست و در نتیجه زمانی که سرمایه‌گذاران انتظارات افزایش قیمت دلار را دارند می‌توانند اقدام به خریداری سهام دلاری داشته باشند.

نکته دیگری که در مقایسه سهام دلاری و ریالی باید به آن دقت داشت ریسک پرتفوی سرمایه‌گذاری می‌باشد. سرمایه‌گذاران به صورت ذاتی ریسک گریز هستند یعنی توقع دارند با تحمل ریسک بیشتر بازدهی بیشتری نیز بدست بیاورند؛ همچنین سرمایه‌گذاران همیشه در پی حداقل کردن ریسک سرمایه‌گذاری خود هستند. یکی از روش‌‌های کاهش ریسک سرمایه‌گذاری، ایجاد پرتفوی (سبد) متنوع از انواع سهام از صنایع مختلف است که به این شکل می‌توان ریسک غیرسیستماتیک پرتفو را به حداقل رساند. (در مقاله انواع ریسک و محاسبه آن با ریسک سیستماتیک و غیرسیستماتیک آشنا شدیم) با تشکیل پرتفویی از انواع سهام دلاری و ریالی می‌توان ریسک پرتفو را کاهش داد.

 

همبستگی دلار با سهام دلاری

تعداد زیادی از شرکت‌های بازار سرمایه، صادرات محور (سهام دلاری) هستند بنابراین قیمت دلار تاثیرات بالایی در بازار سرمایه دارد؛ به طوری که معمولا با افزایش قیمت دلار، روند بازار سهام صعودی می‌شود و با کاهش قیمت دلار نیز ممکن است روند بازار سهام نزولی شود. اما سوال اصلی این است که بین سرمایه‌گذاری در بازار بورس و دلار کدام را انتخاب کنیم؟

اگر سوابق بازدهی دلار و بورس را بررسی کنیم متوجه می‌شویم که بازار بورس توانسته در بلندمدت بازدهی‌هایی بیشتر از دلار داشته باشد؛ برای مثال بازدهی دلار از ابتدای سال 1395 تا انتهای سال 1401 تقریبا 1260% بوده است و این در حالی است که بازده شاخص کل بورس در طی این مدت تقریبا 1680% بوده است.

حال شما فرض کنید که یک شرکت صادرات محور هم به دلیل افزایش قیمت دلار میزان درآمد آن افزایش اسمی داشته و هم به دلیل افزایش ظرفیت تولید، درآمد واقعی آن افزایش پیدا کرده است؛ در نتیجه این شرکت پتانسیل این را دارد که بیشتر از دلار رشد کند.

نکته: شرکتی را تصور کنید که مواد اولیه خود را از خارج از کشور و با دلار تامین کند اما محصولات خود را در داخل کشور و با ریال به فروش برساند، سهام این نوع شرکت نیز دلاری می‌باشد ولی از آنجا که افزایش نرخ دلار باعث افزایش هزینه‌ها و در نتیجه کاهش سود شرکت می‌شود، با نرخ دلار رابطه منفی دارند. اینگونه شرکت‌ها را اصطلاحا واردات محور می‌نامند.

نکته: نکته حائز اهمیتی که در انتخاب بین دلار و سهام دلاری باید به آن توجه داشت این است که بازارها معمولا به صورت کامل کارا نیستند و بازارهای موازی و بازارهای مالی با یکدیگر حرکت نمی‌کنند در نتیجه معمولا بین رشد دلار و رشد بازار سهام یک تاخیری وجود دارد و رشد بازار بورس بلافاصله بعد از رشد دلار اتفاق نمی‌افتد.

 

صنایع و سهام دلاری

در مطالب فوق با سهام دلاری و تاثیرپذیری سهام دلاری با دلار آشنا شدیم اما سوال این است که کدام صنایع و سهام دلاری و کدام ریالی هستند؟

در بازار بورس معمولا صنایع پتروشیمی، فلزات، کانه‌های فلزی و فراورده‌های نفتی جزو صنایع دلاری و صادرات محور و از طرف دیگر صنایع زراعتی، غذایی و بیمه جزو صنایع ریالی هستند؛ البته در نظر داشته باشید این بدان معنی نیست که تمام سهم های صنعت فلزات صادرات محور و تمام سهم های زراعتی ریالی هستند. برای اطلاع از صادرات محور بودن سهم می‌توان گزارشات فعالیت ماهانه یا گزارشات فعالیت هیئت مدیره یا صورت‌های مالی شرکت را در سایت کدال مورد بررسی قرار داد.

تعدادی از سهام دلاری بازار بورس عبارتند از:

  • فولاد مبارکه (فولاد)
  • فولاد خوزستان (فخوز)
  • پتروشیمی جم (جم)
  • پتروشیمی زاگرس (زاگرس)
  • پتروشیمی پارس (پارس)
  • معدنی و صنعتی چادرملو (کچاد)
  • سنگ آهن گهرزمین (کگهر)
  • پالایش نفت تهران (شتران)
  • پالایش نفت بندرعباس (شبندر)
  • و...

 

جمع بندی

عموما با افزایش قیمت دلار در جامعه با افزایش تورم مواجه هستیم. اکثر افراد جامعه نگرانی بالایی نسبت به افزایش تورم دارند و در پی پوشش تورم با استفاده از انجام یک سرمایه‌گذاری صحیح هستند. سرمایه‌گذاران می‌توانند در شرایط تورمی اقتصاد با سرمایه‌گذاری در سهام دلاری، نه تنها نرخ تورم را پوشش دهند بلکه بازدهی‌ای بیشتر از نرخ تورم را بدست آورند.