آشنایی کامل با صف خرید و فروش

یکی از اصطلاحات آشنا برای فعالان بازار سرمایه، مفهوم صف خرید و صف فروش است. مفهوم صف خرید و صف فروش از مفاهیم منحصر به فرد در بازار بورس ایران است. صف خرید و فروش زمانی شکل می‌گیرد که عرضه یا تقاضا بر روی یک نماد از حالت تعادل خارج شود و تقاضا یا عرضه بر دیگری پیشی بگیرد. مفهوم صف خرید و فروش ارتباط تنگاتنگی با مفهوم دامنه نوسان دارد (در مقاله دامنه نوسان چیست با این مفهوم آشنا شدیم) و صرفا بازارهای مالی‌ای که با محدودیت نوسان همراه هستند دارای صف خرید و فروش هستند. در ادامه این مقاله قصد داریم با مفاهیم صف خرید و صف فروش آشنا و نکاتی را در مورد هر یک بیان کنیم.

 

 

صف خرید

در بعضی از مواقع ممکن است به دلیل انتشار اخبار مثبت پیرامون یک نماد، فشار تقاضا بر روی آن نماد بیشتر از عرضه شود. در چنین مواقعی تعداد زیادی خریدار اقدام به خرید آن نماد با حجم‌های بالا می‌کنند و از طرف دیگر سهامداران زمانی که فشار خرید را مشاهده می‌کنند اقدام به نگهداری سهام خود می‌کنند زیرا زمانی که حجم بالایی برای خرید مشاهده می‌کنند احتمال افزایش قیمت سهام شرکت را احساس می‌کنند و در نتیجه سهام کمتری به فروش می‌رسانند.

حال خریداران مشتاق به خرید سهام شرکت ولی دارندگان سهام شرکت تمایلی به فروش ندارند؛ در نتیجه خریداران برای ایجاد اشتیاق فروش در فروشندگان، قیمت خرید را بالا برده و به قیمت ماکزیمم قیمت مجاز می‌رسانند تا شاید اشتیاق فروش برای فروشندگان ایجاد شود.

به چنین شرایطی که تعداد و حجم سفارشات خرید بالا و همچنین قیمت در ماکزیمم قیمت مجاز معامله می‌شود، صف خرید گفته می‌شود.

برای مثال در تصویر زیر نماد گدنا را مشاهده می‌کنیم که با صف خرید همراه شده است:

 

 

صف فروش

صف فروش حالتی عکس صف خرید است به طوری که به دلایلی همچون انتشار اخبار منفی فشار عرضه بر تقاضا پیش می‌گیرد. در این حالت بر روی نماد تعداد و حجم فروش بالا و قیمتی که نماد در حال معامله است قیمت مینیموم قیمت مجاز می‌باشد.

برای مثال در تصویر زیر نماد بفجر را مشاهده می‌کنیم که با صف فروش همراه شده است:

 

 

مقایسه دو صف

فرض کنید دو سهم الف و ب صف خرید شده‌اند و حجم سفارشات خرید برای نماد الف 10 میلیون برگ سهم و برای نماد ب 5 میلیون برگ سهم است؛ قیمت سهام الف 400 تومان و قیمت سهام ب نیز 1000 تومان می‌باشد. صرف مشاهده حجم سفارشات خرید و مقایسه آن دو نمی‌توان در مورد قدرت آن صف‌خرید نظر داد و می‌بایست ارزش صف خرید آن دو نماد با یکدیگر مقایسه شود.

برای مثال ارزش صف خرید نماد الف 10.000.000 * 400 یعنی 4 میلیارد تومان و ارزش صف خرید نماد ب  5.000.000 * 1000 یعنی 5 میلیارد تومان است؛ در نتیجه صف خرید نماد ب قوی‌تر و مستحکم‌تر از نماد الف می‌باشد.

 

سرخطی زدن

زمانی که بر روی یک سهم صف خرید یا فروش شکل می‌گیرد نقدشوندگی آن نماد کاهش پیدا می‌کند و معامله بر روی آن نماد سخت می‌شود. به عنوان مثال در تصویر بالا و بر روی نماد گدنا 500 سفارش خرید با حجم 11 میلیون برگ سهم بر روی قیمت ماکزیمم 6148 ریال وجود دارد. حال اگر فردی قصد خرید این نماد را داشته باشد نمی‌تواند بالاتر از 6148 ریال سفارشی را برای خرید ثبت کند تا اولویت اول خرید را کسب کند؛ در نتیجه اگر قیمت 6148 ریال را برای خرید ثبت کند نفر 501 در صف خواهد بود و بایستی منتظر باشد تا 11 میلیون برگ سهم معامله شود تا نوبت به وی برسد.

با توجه به این مفاهیم این نتیجه را می‌گیریم که خرید در صف خرید سخت و فروش نیز در صف فروش سخت است. اما سوال اصلی اینجاست که آیا راه‌حلی برای انجام معامله در صف خرید و صف فروش وجود دارد؟ در پاسخ باید گفت هیچ راه حل قطعی برای انجام معامله در صف خرید و فروش وجود ندارد اما یک راه‌حلی به نام سرخطی وجود دارد که شانس معامله را کمی افزایش می‌دهد و راه‌حل قطعی نیست.

راه‌حل سرخطی بیان می‌کند اگر نمادی صف خرید است و یک فرد اصرار به خرید آن نماد داشت، اگر نتوانست در آن روز خرید خود را انجام دهد؛ روز کاری بعد راس ساعت 8:45 جزو اولین نفرات سفارش خرید خود را در قیمت ماکزیمم درج کند، در نتیجه امکان اینکه در صف خرید جایگاه بهتری داشته باشد بیشتر است.

در صف فروش نیز کاملا به همچنین، کافی است فرد روز کاری بعد راس ساعت 8:45 جزو اولین نفرات سفارش فروش خود را در قیمت مینیموم درج کند، در نتیجه امکان اینکه در صف فروش جایگاه بهتری  داشته باشد بیشتر است.