همانطور که می‌دانیم بازده، نیروی محرکی برای ایجاد انگیزه و پاداشی برای سرمایه‌گذاران محسوب می‌شود. در مقاله بازده چگونه محاسبه می‌شود با بازده و روش‌های محاسبه آن آشنا شدیم، اما نکته قابل توجه این است که کلیه بازده‌هایی در مورد آن صحبت می‌شود به صورت اسمی یا در واقع بازده پولی می‌باشد که صرفا به تفاوت جریانات نقدی ورودی از خروجی اشاره دارد و در خصوص قدرت خرید چیزی را بیان نمی‌کند؛ به منظور جبران این ضعف، در محاسبه بازده، از بازده واقعی که بازده تعدیل شده نسبت به تورم است استفاده می‌شود.
در ادامه‌ی این مقاله با بازده واقعی و اسمی و نحوه محاسبه آن‌ها آشنا خواهیم شد.
بازده اسمی و بازده واقعی
در مقاله آشنایی با تورم، با تورم و نحوه محاسبه آن آشنا شدیم و متوجه شدیم که شاخص بهای مصرف‌کننده یا CPI شاخصی است که تورم با آن اندازه‌گیری می‌شود؛ با این حال بازده اسمی یا Nominal Rate Of Return بازدهی است که نسبت به تورم تعدیل نشده است و صرفا نمایانگر بازده ساده‌ای است که سرمایه‌گذار در ازای سرمایه‌گذاری خود کسب کرده است؛ برای مثال فرض کنید شاخص CPI هر ساله 20% رشد می‌کند (نرخ تورم = 20%) و آقای "الف" در ابتدای سال مبلغ 10.000.000 تومان در سهام سرمایه‌گذاری می‌کند (جریان نقد خروجی = 10.000.000) و در انتهای سال پس از فروش سهام خود، مبلغ 14.000.000 تومان بدست می‌آورد (جریان نقد ورودی = 14.000.000) برای محاسبه بازده اسمی این مثال کافیست از فرمول زیر استفاده کنیم:
طبق فرمول بالا، بازدهی مثال بالا برابر است با:
همانطور که مشاهده می‌کنیم، بازدهی برابر با 40% می‌باشد اما آیا قدرت خرید فرد نیز پس از کسب این بازدهی، 40% افزایش پیدا کرده است؟ در پاسخ باید گفت در این بازدهی اثر تورم اعمال نشده است؛ برای مثال فرض کنید در ابتدای سال قیمت یک صندلی 1.000.000 تومان بوده است و آقای الف می‌توانست با 10.000.000 تومان، 10 عدد صندلی خرید کند اما در انتهای سال از آنجا که نرخ تورم 20% بوده است، قیمت هر صندلی به 1.200.000 تومان افزایش پیدا کرده است و آقای الف نیز 14.000.000 تومان در اختیار دارد که با این مبلغ تقریبا 11 صندلی می‌تواند خریداری کند و در نتیجه قدرت خرید وی کمتر از 40% افزایش پیدا کرده است.
به منظور تعدیل اثر تورم بر بازدهی از بازده واقعی یا Real Rate Of Return استفاده می‌شود؛ بازده واقعی به صورت تقریبی برابر است با تفاضل نرخ بازده اسمی از نرخ تورم اما به صورت دقیق با استفاده از معادله فیشر قابل محاسبه می‌باشد که در ادامه با این معادله آشنا خواهیم شد.
معادله فیشر
مباحث مطرح شده در مورد بازده اسمی و بازده واقعی بیانگر رابطه‌ای می‌باشد که معادله فیشر (ایروینگ فیشر، اقتصاددان) نام دارد. معادله فیشر بیانگر یک رابطه بین نرخ بازده اسمی، نرخ بازده واقعی و تورم می‌باشد که به صورت زیر محاسبه می‌شود:
r: نرخ بازده واقعی
R: نرخ بازده اسمی
h: نرخ تورم
طبق معادله فیشر، بازده واقعی در مثال بالا برابر است با:
r = [ (1+40%) / (1+20%) ] – 1 = 16%
طبق این فرمول و در مثال قبل، آقای الف 40% بازدهی اسمی کسب کرده است اما با تعدیل اثر تورم بر بازده، بازده واقعی آقای الف تنها 16% می‌باشد که نمایانگر 16% افزایش در قدرت خرید آقای الف می‌باشد.
سلام، لطفاً نظر خودتو درباره این پست بنویس 😍