انسان‌ها به صورت فطری میل به زندگی اجتماعی دارند و اجتماع تاثیر بسیار زیادی بر تصمیمات افراد دارد؛ به طوری که ممکن است انسان رفتارهایی را حتی بر خلاف میل خود در راستای تایید اجتماعی انجام دهد. تاثیراتی که اجتماع بر انسان می‌گذارد گاهی مثبت و گاهی منفی می‌باشد. یکی از انواع تاثیرات اجتماع بر تصمیمات افراد را در بازارهای مالی می‌توانیم جستجو کنیم که آن را تحت عنوان رفتار گله‌ای یاherd behavior  مورد بررسی قرار می‌دهیم.

 

padash.ir 

 

رفتار گله‌ای در بورس

رفتار گله‌ای در بورس در واقع پیروی از معاملات عموم معامله‌گران و انجام معامله در راستای آنچه به صورت کلی در بازار انجام می‌شود، بدون در نظر گرفتن وضعیت بنیادی بازار و شرکت‌ها. افرادی که از رفتار گله‌ای تبعیت می‌کنند معمولا همان افرادی هستند که با مشاهده صف خرید سریعا اقدام به معامله می‌کنند و در صورت مشاهده صف فروش اقدام به فروش می‌کنند و در این میان به انجام تحلیل‌های لازم توجه ندارند و صرفا بر اساس هیجان ایجاد شده اقدام به معامله می‌کنند؛ برآیند بازدهی اینگونه افراد معمولا در کوتاه مدت ممکن است مثبت باشد ولی در بلند مدت منفی است.

 

تشخیص رفتار گله‌ای در بورس

همانطور که می‌دانیم در بازار بورس افرادی هستند که با سرمایه‌های زیاد خود به دنبال تغییر روند معاملات یک سهم در جهت منافع خود هستند؛ به این نوع افراد در اصطلاح سفته‌باز یا بازیگر نماد گفته می‌شود. حال فرض کنید یک یا گروهی سفته باز مقدار زیادی سهم شرکت الف را مدتی قبل خریداری کرده‌اند و در حال حاضر قصد فروش این سهام را دارند.

سفته‌بازان هنگام فروش به دنبال ساز و کاری هستند که بتوانند سهام خود را در سقف قیمتی به فروش برسانند و حتی در روز آخر نگهداری سهم نیز حداکثر بازدهی ممکن را کسب کنند. سفته بازان در روزی که قصد فروش سهم را دارند در هنگام پیش‌گشایش اقدام به ثبت سفارشات خرید در قیمت ماکزیمم را می‌کنند. اما سوال این است که سفته بازانی که قصد فروش سهام خود را دارند چرا اقدام به ثبت سفارشات خرید در قیمت ماکزیمم می‌کنند؟

سفته بازان به منظور ایجاد رفتار گله‌ای دست به این کار می‌زنند، به طوری که: معامله‌گرانی که سهم شرکت الف را زیر نظر دارند با مشاهده سفارشات خرید در قیمت ماکزیمم هیجان زده شده و از ترس اینکه سهم قفل در صف خرید شود و نتوانند سهم را خریداری کنند بلافاصله سفارشات خرید خود را ثبت می‌کنند. معمولا با گذشت دقایقی حجم سفارشات خرید رشد می‌کند و در لحظات پایانی پیش گشایش سفته بازان اقدام به حذف سفارشات خرید خود یا اقدام به ویرایش سفارشات خرید خود می‌کنند تا در انتهای صف خرید قرار گیرند و در همان لحظات سفارت فروش خود را در قیمت ماکزیمم ثبت می‌کنند. حال با این ساز و کار سفته بازان موفق می‌شوند که سهام خود را در قیمت ماکزیمم به افراد بفروشند و حداکثر بازدهی را کسب کنند.

 

اجتناب از رفتار گله‌ای

برای اجتناب از رفتار گله‌ای معامله‌گران می‌بایست بر استراتژی‌های شخصی خود در معاملات پایبند باشند و معامله بدون تحقیق و تحلیل و بر اساس هیجان را از خود دور کنند.

نکته دیگری که می‌تواند به شما به منظور اجتناب از رفتار گله‌ای کمک کند، اجتناب از معامله در زمان پیش گشایش می‌باشد؛ زیرا معمولا در بازارهای صعودی در دقایق ابتدایی بازار هیجانات زیادی وجود دارد که رفته رفته با گذشت زمان این هیجانات کم می‌شود. پس اگر از دانش و تجربه کافی برخوردار نیستید بهتر است در دقایق ابتدایی بازار معامله انجام ندهید.

نکته حائز اهمیت دیگر تفاوت بین رفتار گله‌ای و اردر حمایت می‌باشد. در مقاله اردر حمایت و اردر ترس و ساز و کار اردر حمایت آشنا شدیم. اردر حمایت معمولا نشانه مثبت و رفتار گله‌ای نشانه منفی بر روی سهم است اما این دو مفهوم بسیار مشابه یکدیگر هستند و  می‌بایست بین این دو مفهوم تفاوت قائل شویم. برای این منظور باید با ویژگی‌های این دو مفهوم بیشتر آشنا شویم:

اردر حمایت

  • معمولا در تایم معاملاتی

  • اردر پا برجاست

  • در نقاط حمایت و معمولا پس از افت در سهم رویت می‌شود

  • قدرت خریدار به فروشنده بالا 1

رفتار گله‌ای

  • معمولا در تایم پیش‌گشایش

  • اردر موقتی

  • در نقاط مقاومتی و معمولا پس از رشد در سهم رویت می‌شود

  • قدرت خریدار به فروشنده کمتر از 1