نقش بازارهای مالی در اقتصاد هر کشوری به این شکل است که خانوار دارندگان مازاد سرمایه (سرمایه‌گذاران)، مازاد پس‌اندازهای خود را وارد بازار مالی کنند و از این طریق، متقاضیان سرمایه (سرمایه‌پذیران) که بنگاه‌های اقتصادی هستند به این منابع مالی دسترسی داشته باشند و به جهت گسترش فعالیت‌های خود به امر تامین مالی بپردازند.
به منظور بهبود و تسهیل فرآیند سرمایه‌گذاری و تامین مالی در بازارهای مالی، نهادهای مالی (واسطه‌های مالی) شکل گرفتند. نهادهای مالی همچون یک واسط بین دارندگان مازاد سرمایه و بنگاه‌های اقتصادی باعث می‌شوند که منابع مالی سریع‌تر، کم هزینه‌تر و کاراتر به دست سرمایه‌پذیران برسد.
در این مقاله قصد داریم با انواع نهادهای مالی و نقش هر یک از آن‌ها بیشتر آشنا شویم.
انواع نهادهای مالی
1.بانک‌های تجاری
یکی از مهم‌ترین نهادهای مالی، بانک‌های تجاری هستند. عمده وظیفه بانک‌های تجاری این است که وجوه اشخاص را به امانت گرفته و این وجوه را در قالب وام و اعتبار در اختیار بنگاه‌های اقتصادی و افراد می‌گذارند. از دیگر وظایف بانک‌های تجاری می‌توان به ارائه خدمات به مشتریان، افتتاح حساب جاری، تامین مالی معاملات خارجی، معامله در بازار پول و همچنین ارائه خدمات مالی مشاوره‌ای اشاره کرد.
2.شرکت‌های سرمایه‌گذاری
شرکت‌های سرمایه‌گذاری موسساتی هستند که با استفاده از منابع مالی دارندگان پس‌اندازهای خرد اقدام به معامله سهام و اوراق قرضه می‌کنند؛ در واقع شرکت‌های سرمایه‌گذاری با گردآوری سرمایه‌های خرد و کلان اقدام به سرمایه‌گذاری در بازار مالی می‌کنند. صندوق‌های سرمایه‌گذاری از جمله زیرمجموعه‌های شرکت‌های سرمایه‌گذاری هستند که در ادامه با آن آشنا خواهیم شد.
3.صندوق‌های سرمایه‌گذاری
صندوق‌ها زیرمجموعه‌ای از شرکت‌های سرمایه‌گذاری هستند و با فروش واحدهای خود به عموم افراد جامعه منابع مالی را گردآوری و با استفاده از این منابع به تشکیل پرتفوی متنوع از سهام و سایر اوراق بهادار می‌پردازند. صندوق‌های سرمایه‌گذاری با در اختیار داشتن یک تیم تحلیلی باعث می‌شوند که امر سرمایه‌گذاری برای عموم جامعه ساده‌تر باشد.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری با توجه به نوع سرمایه‌گذاری به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند؛ مانند:
1.صندوق‌های درآمد ثابت
2.صندوق‌های سهامی
3.صندوق‌های مختلط
4.صندوق‌های تامین مالی
5.صندوق‌های املاک و مستغلات
6.صندوق صندوق‌ها
و...
در مقاله صندوق‌های سرمایه‌گذاری به تفصیل در مورد صندوق‌ها صحبت کرده‌ایم.
4.شرکت‌های تامین سرمایه
شرکت‌های تامین سرمایه یا در اصطلاح بانک‌های سرمایه‌گذاری شرکت‌های واسطه‌ای هستند که به بنگاه‌های اقتصادی در امر تامین مالی در بازارهای اولیه کمک می‌کنند. عمده وظیفه شرکت‌های تامین سرمایه تسهیل امر عرضه‌اولیه و پذیره‌نویسی شرکت‌های متقاضی ورود به بازار سرمایه است. شرکت‌های تامین سرمایه، شرکت‌های متقاضی عرضه اولیه یا پذیره‌نویسی را ارزش گذاری کرده و سهام این شرکت‌ها را در بازار اولیه عرضه می‌کنند؛ شرکت‌های تامین سرمایه گاهی نیز متعهد خرید سهام در عرضه‌اولیه یا پذیره‌نویسی نیز می‌شوند تا در صورتی که سهام شرکت در بازار اولیه به فروش نرسید، سهام را از شرکت مربوطه خریداری کنند.
5.شرکت‌های کارگزاری
شرکت‌های کارگزاری نقش کلیدی در بازار سرمایه دارند. کارگزاریها فعالیت‌های متنوعی انجام می‌دهند اما عمده وظیفه آنان تسهیل روند معاملات برای سرمایه‌گذاران است. کارگزاریها با در اختیار گذاشتن سامانه‌های معاملاتی به معامله‌گران این امکان را می‌دهند که معاملاتشان انجام شود؛ به بیان ساده کارگزاریها واسطی بین خریداران و فروشندگان اوراق بهادار در بازار سرمایه هستند و از همین جهت از معامله‌گران کارمزدی نیز برای انجام این امور دریافت می‌کنند.
کارگزاران به دلیل وجود فضای رقابتی ممکن است به مشتریان خود خدماتی همچون مشاوره سرمایه‌گذاری، آموزش بورس، تخفیف کارمزد و... ارائه دهند و کارایی عملیاتی بازار سرمایه را ارتقا دهند. در حال حاضر افراد برای انجام معاملات در بازار بورس حتما می‌بایست به یکی از کارگزارن عضو سازمان بورس مراجعه و با دریافت کدبورسی و کدمعاملاتی به انجام معامله بپردازند.
در مقاله کارگزاری چیست به تفصیل به معرفی وظایف کارگزاریها پرداخته‌ایم.
6.شرکت‌های بیمه
شرکت‌های بیمه‌ای نقش کاهش ریسک و جبران خسارات را برای نهادهای مالی دارند و در ازای در حق بیمه به ارائه خدمات به مشتریان می‌پردازند. شرکت‌های بیمه با دو دسته جریان وجه مواجه هستند:
1.جریان‌های ورودی: شامل حق بیمه‌های وصولی
2.جریان‌های خروجی: شامل خسارات پرداختی
شرکت‌های بیمه به جهت دارا بودن منابع مالی فراوان سعی می‌کنند بخش عمده‌ای از دارایی‌های خود را سرمایه‌گذاری کنند و یکی از بازارهای جذاب برای شرکت‌های بیمه‌ای بازار سرمایه است. شرکت‌های بیمه‌ای می‌توانند تاثیرات زیادی بر بازار سرمایه داشته باشند.
7.صندوق‌های بازنشستگی
صندوق‌های بازنشستگی با دریافت مبالغی از افراد شاغل، پرداخت مستمری را در زمان بازنشستگی تضمین می‌کنند. این صندوق‌ها نیز مانند شرکت‌های بیمه‌ای با دو جریان وجه مواجه هستند:
1.جریان‌های ورودی: شامل وصولی‌های مربوط به کسور بازنشستگی
2.جریان‌های خروجی: پرداخت‌های مربوط به حقوق بازنشستگان
معمولا جریان‌های خروجی در صندوق‌های بازنشستگی مبلغ قابل توجه‌تری نسبت به جریان‌های ورودی است؛ در نتیجه صندوق‌های بازنشستگی برای ایجاد یک تعادل در جریان‌های ورودی و خروجی، اقدام به سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه می‌کنند.
سلام، لطفاً نظر خودتو درباره این پست بنویس 😍