padash.ir 

 

پرتفو چیست

پرتفوی در اصطلاح از کلمه portfolio گرفته شده است که به معنای کیف دستی‌ای است که در گذشته افراد از آن برای نگهداری اسناد و مدارک خود از آن استفاده می‌کردند. اما امروزه کاربرد این کلمه در بازار سرمایه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است که در ادامه با آن آشنا خواهیم شد.

شاید این اصطلاح را شنیده باشید که تخم مرغ‌های خود را در یک سبد نچینید؛ همانطور که در این اصطلاح مشخص است اگر فردی تخم مرغ‌ها را در سبدهای مختلفی بچیند ریسک شکستن تخم مرغ‌ها کاهش می‌یابد.

پرتفو در واقع سبدی از دارایی‌های مالی متفاوت مانند سهام، اوراق قرضه، صندوق و... گفته می‌شود و کاربرد آن مانند کاربرد همان اصطلاح تخم مرغ‌های خود را در یک سبد نچینید است. یک سرمایه‌گذار  عقلایی همیشه به دنبال کسب بازدهی بیشتر و ریسک کمتر است که یکی از روش‌های کاهش ریسک هنگام سرمایه‌گذاری در بازار بورس، ایجاد سبدی متنوع از دارایی‌ها (پرتفو) می‌باشد. همانطور که در مقاله انواع ریسک و محاسبه آن صحبت کردیم، ریسک کل پرتفو شامل دو نوع ریسک سیستماتیک و غیرسیستماتیک است. ریسک سیستماتیک به نوسان‌پذیری عوامل کلان بستگی دارد و تمامی اوراق بهادار را تحت تاثیر قرار می‌دهد. ریسک‌های سیاسی، بازار، نرخ بهره، تورم از جمله ریسک‌های سیستماتیک محسوب می‌شوند. ریسک‌های سیستماتیک معمولا غیر قابل پیشبینی و غیر قابل کاهش در پرتفو هستند؛ در مقابل ریسک غیر سیستماتیک منحصر به یک اوراق بهادار خاص است و به عواملی همچون: ریسک تجاری، مالی، نقدشوندگی بستگی دارد. با تشکیل یک پرتفوی و تنوع بخشی اوراق در پرتفوی می‌توان این ریسک را تا حد زیادی کاهش داد.

ایجاد یک پرتفوی بهینه که دارای کمترین ریسک با بیشترین بازدهی باشد، کار ساده‌ای نیست و با جزئیات فراوانی همراه است؛ به همین جهت سعی می‌کنیم در مقالات بعدی در مورد تئوری نوین پرتفو و نظریات مارکوئیتز در زمینه ایجاد پرتفو بهینه، بیشتر صحبت خواهیم کرد. طبق تجربه و به عنوان یک راهکار ساده پیشنهاد می‌شود سرمایه‌گذاران برای ایجاد یک سبدی از سهام (پرتفو) بین 5 الی 10 سهم از صنایع مختلف خریداری کنند.

 

ترکیب پرتفوی صندوق‌های سرمایه‌گذاری

در مقاله صندوق‌های سرمایه‌گذاری با ماهیت صندوق‌ها و انواع آن‌ها آشنا شدیم و متوجه شدیم با توجه به نوع صندوق، صندوق‌ها ترکیب‌های مختلفی از دارایی‌های مالی را خریداری می‌کنند؛ برای مثال از آن‌جایی که هدف اصلی صندوق‌های درآمد ثابت کسب بازدهی با کمترین ریسک ممکن است، در نتیجه حداقل %75 سرمایه صندوق را بر روی اوراق با درآمد ثابت همچون اوراق مشارکت، اوراق خزانه اسلامی و... سرمایه‌گذاری می‌کنند؛ همچنین حداکثر %25 سرمایه صندوق را در سهام سرمایه‌گذاری می‌کنند.

صندوق‌های سهامی تقریبا عکس صندوق‌های درآمد ثابت عمل می‌کنند و هدف آن‌ها معمولا کسب بیشترین سود است؛ در نتیجه حداقل %70 سرمایه خود را بر روی سهام و حداکثر %30 سرمایه را بر روی اوراق درآمد ثابت سرمایه‌گذاری می‌کنند.

صندوق‌های مختلط تقریبا ما بین دو نوع صندوق سهامی و درآمدثابت عمل می‌کنند و هدف کسب بازدهی بیشتر با یک ریسک مناسب را در نظر دارند؛ به همین جهت %40 الی %60 درصد در سهام و همچنین %40 الی %60 در اوراق درآمد ثابت سرمایه‌گذاری می‌کنند.

یکی از امکانات سایت fipiran مشاهده ترکیب دارایی صندوق‌های سرمایه‌گذاری است؛ به این شکل که پس از جستجوی یک صندوق و کلیک بر روی قسمت عملکرد صندوق، می‌توانید ترکیب دارایی صندوق را مشاهده فرمایید؛ برای مثال در تصویر زیر ترکیب دارایی صندوق سهامی قابل معامله پاداش سرمایه پارس با نماد پادا را مشاهده می‌کنیم.

 

padash.ir 

 

صورت وضعیت پرتفوی صندوق

صندوق‌های سرمایه‌گذاری فارغ از نوع آن‌ها موظف به انتشار صورت وضعیت پرتفوی صندوق در سایت کدال هستند؛ به این شکل که تا 7 روز پس از اتمام هر ماه این گزارش را در سایت کدال منتشر می‌کنند. برای دسترسی به این گزارش کافیست پس از ورود به سایت کدال و در قسمت جستجوی اطلاعیه نام صندوق مورد نظر را جستجو کرده و آخرین آگهی صورت وضعیت پرتفوی صندوق سرمایه‌گذاری را باز کنید.

 

padash.ir 

 

صورت وضعیت پرتفوی صندوق دارای صفحات متفاوتی است که معمولا در صفحه‌ی اول آن لیست سرمایه‌گذاری‌های در سهام صندوق را می‌توان مشاهده نمود. این صفحه همانطور که تصویر زیر مشاهده می‌کنیم دارای ستون‌های مهمی است که در ادامه به تفسیر آن‌ها خواهیم پرداخت.

 

padash.ir

 

ستون اول لیست شرکت‌هایی را نشان می‌دهد که این صندوق در آن‌ها سرمایه‌گذاری کرده است.

ستون دوم مشخصات سرمایه‌گذاری در آن شرکت‌ها را در تاریخ ابتدای دوره (اول ماه یا در واقع آخر ماه قبل) را نشان می‌دهد؛ که این مشخصات عبارتند از تعداد سهام، بهای تمام شده در هنگام خرید، خالص ارزش فروش.

ستون سوم تغییرات طی دوره را نشان می‌دهد که از اهمیت بالایی برخوردار است؛ برای مثال در این ستون می‌توان خرید و یا فروش سهم مورد نظر را در طول دوره مشاهده نمود؛ که تعداد سهم و بهای تمام شده خرید یا مبلغ فروش را نشان می‌دهد.

ستون چهارم تعداد سهام، قیمت بازاری سهم، میانگین بهای تمام شده، خالص ارزش فروش و درصد کل سهام شرکت مورد نظر به کل پرتفو را در تاریخ انتهای دوره (آخر ماه) را نشان می‌دهد.

بررسی معاملات صندوق‌های سرمایه‌گذاری می‌تواند به سهامداران در تشخیص سهام‌های مستعد رشد یاری رساند.

 

 

 

مولف: علیرضا صبحی‌کمال